Landschapselementen, zoals bosjes, hagen, beekdalen, poeltjes en solitaire bomen zijn van belang voor het kenmerkende Overijsselse landschap en de biodiversiteit. De inzet op de elementen via een vergoeding voor het beheren ervan, laat effect zien. Tegelijkertijd blijkt uit onderzoek van de Rekenkamer Oost dat het effect beperkt is. Dat komt omdat het aandeel dat met een vergoeding wordt beheerd relatief klein is en de kwaliteit maar iets beter. Met de huidige inzet is een groei in effect niet te verwachten en daalt het zelfs op termijn.

Vroeger hadden landschapselementen een gebruiksfunctie in het agrarisch landschap, het vee werd bijvoorbeeld tegengehouden door hagen. Die functie is meer en meer weggevallen, waardoor het aantal landschapselementen is teruggelopen. Door een vergoeding te bieden voor het beheren van landschapselementen wil de provincie deze ontwikkeling een halt toeroepen. In de periode 2007- 2020 zijn hiervoor verschillende stimuleringsregelingen ingezet.

Uit het onderzoek blijkt dat de landschapselementen waarvoor de eigenaar een beheervergoeding ontvangt, vaker in stand zijn gebleven dan elementen waarvoor geen beheervergoeding wordt verstrekt. Ook zijn de elementen die tegen vergoeding beheerd worden iets beter van kwaliteit dan de overige landschapselementen. Om voor een vergoeding in aanmerking te komen, sluit de eigenaar van een landschapselement een (meerjarig) contract met bijvoorbeeld de stichting Groene en Blauwe Diensten Overijssel of een agrarisch natuurcollectief. Deze organisaties zorgen voor de uitbetaling van de beheervergoeding en controleren de kwaliteit van het beheer.  

Het aandeel landschapselementen dat met een vergoeding wordt beheerd is relatief klein. Hoe groot het aandeel exact is, kan niet gezegd worden omdat er geen overzicht is van alle landschapselementen in Overijssel. Beheerafspraken zijn gemaakt voor een langere periode, waardoor de landschapselementen ook de komende jaren nog wel beheerd zullen worden. Er zullen echter niet veel extra landschapselementen met een vergoeding beheerd worden, doordat de inzet van de provincie na 2015 aanzienlijk beperkter is dan de periode daarvoor. Óf de provincie extra wil inzetten op het beheer van landschapselementen is aan Provinciale Staten. Mochten zij daartoe besluiten, dan is een duidelijke doelstelling en monitoring gewenst om een uitspraak te kunnen doen over de effectiviteit van de inzet.

Het belang dat toegekend wordt aan landschapselementen is de afgelopen jaren nog groter geworden. Niet alleen het landschap en de biodiversiteit, maar ook het klimaat heeft baat bij landschapselementen. De Rekenkamer roept de provincie op om landschapselementen in een breder perspectief te bekijken en naast het tegengaan van bedreigingen die veroorzaakt worden door het gebruik van het landelijk gebied, ook de kansen voor andere beleidsterreinen te zien met de inzet op landschapselementen.
Lees meer over het Beheer van landschap: niet voor niets of download hier het rapport. 

Privacy

Proclaimer

Copyright © Landschapsdeal Noordoost Twente 2020